ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΜΑΣ: ΣΥΒΡΟΣ

Του Πρωτ/ρου π.Γεράσιμου Ζαμπέλη

Ο Πάνος Θ. Κουνιάκης στο γνωστό βιβλίο του «η σύγχρονος Λευκάς 1890-1936, τύποις Α. Κουλουμπή, Πάτραι σελ. 102», θα σημειώσει λιτά, απλά και περιεκτικά: «Σύβρος. Περιώνυμος διά την πλουσίαν  αφθονίαν των προϊόντων με του, λόγω των κατακλυζόντων αυτόν υδάτων…». Όντως είναι καταπράσινο και με κατάφορτα δένδρα εύγεστων καρπών, πλήθος κήπων από τους  οποίους  πολύτιμοι καρποί παράγονται. Και ακόμη! Πλησιόχωρος προς την απέραντη πεδιάδα της Βασιλικής, αλλά και του θαλάσσιου χώρου της.

Αυτά τα προτερήματα δίδουν την ευκαιρία και την δυνατότητα να παραμένουν  στο χωριό  οι πολλοί και εργατικοί του κάτοικοι. Με απέραντη υπομονή να καλλιεργούν τα κτήματα και να γεύονται τους πλούσιους καρπούς τους.

 Ιστορικά οι αρχικές καταβολές της δημιουργίας του Σύβρου αγγίζουν τον 3^ο  π. Χ. αιώνα.

Μικρός οικισμός, 15 αρχικά οικογενειών, θα αναπτυχθεί  σύντομα και πολύ αργότερα θα μεγαλώσει και θα ολοκληρωθεί σε Κεφαλοχώρι. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε πως το 1771 ο Σύβρος είχε 80 σπίτια και 6 εκκλησίες. Ενώ το 1824  υπάρχουν 69 σπίτια, 40 αποθήκες και 4 εκκλησίες. Στην μείωση που παρατηρείται θεωρούμε πως σημαντικά βοήθησαν οι πολλές και συνεχείς σεισμικές δονήσεις.

Το 1824 είχε  303 κατοίκους. Το 1907 είχε 593 κατοίκους. Ενώ το 1961 υπήρχαν 702 κάτοικοι. Το 1991 οι κάτοικοι έγιναν 457. Παρουσιάζεται, δηλαδή, μία εκφραστική αυξομείωση.

Σε παραινετική επιστολή του  Αρχιεπισκόπου  Λευκάδος και Αγίας Μαύρας Χρύσανθου Ψωμά της 4 της Μαΐου 1749, αριθμ. Πρωτ.133, θα αποκαλυφθεί η φιλοπρόοδος διάθεση  και η ευσεβής πορεία ζωής των Συβριωτών , αφού ο Επίσκοπος αποδέχεται την «αναντίρητη δημιουργική  παρουσία των Συβριωτών, που ενώ ζουν σε δύσκολες καιρικές και οικονομικές συνθήκες εν τούτοις επιμένουν να δημιουργούν. Αυτή η στάση ζωής – επισημαίνει ο Ιεράρχης, σας καθιστά  ζωντανό παράδειγμα εις τους υπολοίπους των χωρίων της νοτίου Λευκάδος». Και συνεχίζοντας θα επισημάνει  πατρικά «την θαυμαστήν  ευσέβειαν και την ολοπρόθυμον συμμετοχήν Σας εις τα της Εκκλησίας πράγματα».

Σίγουρα ο διαπιστωτικός αυτός λόγος του ιεράρχη φανερώνει μία κοινότητα σεβασμού και αγάπης, μία κοινωνία ευσέβειας και δημιουργικότητας, που υπάρχει και κινείται σε μία εποχή  σκληρή. Εποχή δεινής αιχμαλωσίας και αδίσταχτου ελέγχου, αφού υπάρχει Ενετοκρατία (1684- 1797 μ. Χ.). Αυτός όμως ο τρόπος ζωής συνεχίστηκε, με αποτέλεσμα η κοινωνία των Συβριωτών να αποτελεί παράδειγμα ζωής και δράσης μέχρι σήμερα.

Σε κατάστιχο κεφαλικού φόρου «των απίστων του βιλαετίου της Αγίας Μαύρας» έτους 1022, δηλαδή 1613/14, θα συναντήσουμε 28 χανέδες. Ελάχιστοι τούτη την χρονική περίοδο οι κάτοικοι. Είμαστε τώρα στην σκληρή τυραννία των Τούρκων κατακτητών, οι οποίοι υπήρχαν δυναστεύοντας τον λαό και τον τόπο. Οι χανέδες ανήκουν στους:

Σε έλεγχο που πραγματοποίησε ο ιερέας Γεώργιος Καββαδίας, ύστερα από εντολή του Μητροπολίτη Λευκάδος και Αγίας Μαύρας Γρηγορίου Αραβανή, τον Σεπτέμβριο του 1882 και απέβλεπε στην κατάσταση των ιερών ναών  του τότε Δήμου Ευγήρου, σημειώνεται για τον Σύβρο:

«Ακολούθως την  20 ιδίου μηνός είς Σύβρον, το αποτέλεσμα της εκείσε επιθεωρήσεως είνε ευάρεστον.

  Κατά πρώτον μετέβην εις τον Ιερόν Ναόν της «Υπεραγίας Θεοτόκου εις το Λιθάρι» ένθα εφημερεύει ο Ιερομόναχος Ευγένιος Σολδάτος, είς τον οποίον ειδοποίησα την μετάβασίν μου και τον σκοπόν αυτής – Εισήλθον εις το Ιερόν Βήμα, παρετήρησα την τε Ιεράν Τράπεζαν και Πρόθεσιν και εύρον ταύτας περιστρωμένας διά καθαρών και κενουρίων συνδονίων- Απλώσας το Ιερόν Αντιμίνσιον εύρον αυτό καθαρόν- Παρατήρησας τον Ιερόν Άρτον εύρον αυτόν καλά πεφυλαγμένον και διατηρούμενον. Παρατηρήσας το Ιερόν Ποτήριον, καλύμματα ως και τα Άμφια εύρον άπαντα καθαρά.

Ακολούθως μετέβημεν μετά του Εφημερίου Ιερομόναχου Σολδάτου εις τον Ιερόν Ναόν « Τα Εισόδια της Θεοτόκου» ένθα εφμηρεύει ο Ιερεύς Δημ. Μίτζουρας, προσκαλέσας τον ειρημένον Ιερέα, ειδοποίησα τον σκοπόν της μεταβάσεώς μου και εισελθόντες εις τον Ιερόν Βήμα και παρατηρήσας την Ιεράν Τράπεζαν εύρον αυτήν εστρωμένην διά καθαρών και κενών σινδονίων απλώσας το Ιερόν Αντιμίνσιον εύρον αυτό καθαρόν. Ηνέωξα το κουτίον όπερ φέρει το Πανάγιον Σώμα του  Ιησού μας και εύρον συτό διατηρημένον και πεφυλαγμένον εν καλή καταστάσει- Έδωκα τω Ιερεί διαφόρους οδηγίας διά μικράς τινας ελλείψεις ας εύρον εις το έδαφος του Ναού.Ακολούθως παρατηρών το Ποτήριον τα καλύμματα και άμφια εύρον πάντα καθαρά.

 Ακολούθως μετέβημεν είς τον Ιερόν Ναόν ο Άγιος Νικόλαος, εισέλθοντες είς το Ιερόν Βήμα παρετήρησα την Ιεράν Τράπεζαν εύρον ταύτην καθαράν, τά τε Ιερά άμφια και καλύμματα καθαρά καίτοι πεπαλαιωμένα- Είς τον Ιερόν Ναόν εύρον τινάς ελλείψεις ένεκεν της παλαιότητος αυτού εννοώ είς το έδαφος και είς τα τοίχη και προσκαλέσας τον Ν.Δευτεραίον Επίτροπον μοί υπεσχέθη να φροντίση να επιδιορθώση ως και να κατασκευάση κενούρια Άμφια» (Αρχείο Ι. Μητροπόλεως)

Η

Η Εκκλησία ενορία, σαν τόπος ιερός και αδιαπραγμάτευτος, τόπος ελπίδος και ζωής, συνεχώς θα στηρίζει και θα αναγεννά τους ανθρώπους. Θα δημιουργεί ισχυρές προϋποθέσεις ελευθερίας μέσα από αντιστάσεις και αγώνες. Εδώ θα διασώζεται η προσωπική υπόληψη του καθενός και θα συνεχίζεται αδιατάρακτα, τότε και σήμερα, ο ιστορικός βηματισμός του ανθρώπου και της κοινωνίας. Έξω από την Εκκλησία-ενορία θα ζήσουμε την πνιγμονή της αλήθειας, τον βιασμό της ελευθερίας, το υπαρξιακό σύθαμπο, τον ευτελισμό και την καταρράκωση του ανθρώπινου προσώπου.

Η μελέτη της ιστορίας των χωριών μας αποδεικνύει ευναεργέστατα τις παραπάνω σκέψεις και επιβεβαιώνει τον  προβληματισμό μας. Η Εκκλησία  ενορία λειτούργησε πάντοτε σαν μυστική και σώζουσα αγκαλιά, διοχετεύοντας ταυτόχρονα ζωή, ελπίδα, φως και αγάπη στους ταλαιπωρημένους των εποχών.

  Σχολική κοινότητα και στον Σύβρο ξεχωριστή δεν θα υπάρχει. Είναι όμως σίγουρο πως από την δεύτερη δεκαετία του 19^ου αιώνα θα λειτουργεί σχολείο, άλλοτε στα Βουρνικά, άλλοτε στον Σύβρο, για να συνεχίσει στον Άγιο Ηλία, όπου θα έρχονται παιδιά των τριών χωριών με δάσκαλο τον ιερέα Ευστάθιο Σολδάτο. Παλιότερα και εδώ οι εκάστοτε εφημέριοι θα αναλαμβάνουν την διαδικασία της Ιερής μετάγγισης του αίματος και του πνεύματος της Ελληνορθοδοξίας στους νέους μας διατηρούντες την συνέχεια της ιστορίας.

Το σχολείο θα συνεχίσει να λειτουργεί μέχρι σήμερα και θα προσφέρει σημαντικά πνευματικά κεφάλαια, που θα υπηρετήσουν τον Ελληνορθόδοξο πολιτισμό, διασώζοντας τον άνθρωπο και τ’ ανθρώπινα από τις σκληρές επιδράσεις της πνευματικής νόθευσης και της ανθρώπινης λεηλασίας. Έτσι παρέμεινε ο Σύβρος κοινωνία ανθρωπιάς και κοινότητα ενότητος, αγάπης και ελπίδος.